به گزارش خبرگزاری مهر، دفاع مقدس برای رزمندگان و ایثارگران و جانبازان پر از خاطرات شیرین و تلخ است بهخصوص شبهای عملیات یا ایام خاصی مانند نوروز، ماه محرم، صفر و رمضان. بیستویکم ماه مبارک رمضان برای رزمندگان نه تنها یکی از شبهای قدر است بلکه یادآور عملیات حماسه آفرین رمضان نیز هست.
در این روزها یاد و خاطره شهدای عملیات رمضان را گرامی میداریم که به تأسی از مولایشان امیرمؤمنان علی(ع) با غلتیدن در خون خویش سرانجام زندگی دنیویشان را با شهادت رقم زدند.
براساس احکام ثانویه و فتوای حضرت امام خمینی(ره) در زمان جنگ بهدلیل اینکه رزمندگان بهطور ثابت در یک مکان اسکان نداشتند حکم مسافر را داشته و ملزم به روزه گرفتن نبودند اما بسیاری از رزمندگان در این ایام روزهدار بودند و نوجوانان و جوانانی در این ایام با زبان روزه با خون خود وضو ساختند.
براساس این گزارش، پس از فتح خرمشهر و برتری سیاسی- نظامی ایران، رژیم بعثی عراق بهدلیل قرارگرفتن در موضع ضعف مسئله صلح را مطرح کرد در حالی که هیچ تغییری در ماهیت رفتار سران این رژیم مشاهده نمیشد و در واقع پافشاری عراق بر ادعای قبلی خود مبنی بر عدمپذیرش قرارداد 1975 الجزایر حضور در بخشی از خاک ایران و ادامه حملات، تأیید این مدعای ایران بود.
تلاش عراق و مجامع بینالمللی و کشورهای حامی آن در منطقه برای طرح صلح نه از روی اعتقاد بلکه بهدلیل شرایط حادی بود که آنان را در موضع ضعف قرار داده بود و منافعشان را تهدید میکرد. لذا هدف آنان صلحجویی نبود بلکه گرفتن زمان از جمهوری اسلامی و چیرگی بر اوضاع دگرگون شده بود. این در حالی بود که شورای امنیت سازمان ملل هیچ توجهی به حقوق و نظریات ایران نداشت و در این وضعیت درصدد نجات عراق از این مهلکه بر آمد.
علاوه بر آن تصمیمگیرندگان سیاسی و فرماندهان نظامی ایران با توجه به برتری مطلق جمهوری اسلامی در این زمان حاضر نبودند بدون دستیابی به حداقل امتیاز- که تنبیه متجاوز و گرفتن غرامت بود- قرارداد پایان جنگ را امضا کنند زیرا افکار عمومی و آیندگان این تصمیم را اقدامی غیرعقلانی تفسیر میکردند.
به همین دلیل عملیات رمضان با هدف حضور قوای نظامی ایران در پشت شطالعرب و تسلط بر معابر وصولی بصره و با این امید که درصورت موفقیت امکان پایان پیروزمندانه جنگ فراهم خواهد شد در تیرماه 1361 اجرا شد. این عملیات با مشارکت و فرماندهی ارتش و سپاه پاسداران در 4مرحله انجام شد که در مرحله اول و دوم نیروهای ایران توانستند به مواضع دشمن حمله کرده و به تصرفات قابل توجهی دست یابند.
شامگاه بیست و یکم رمضان سال1402 هجری قمری مطابق 23 تیرماه 1361ش در حالیکه مردم شهرهای مختلف ایران در حال راز و نیاز و دعا و شب زندهداری بودند در جنوب ایران در منطقه هورالهویزه رزمندگان اسلام با فریادهای «یا مهدی(عج) ادرکنی»
به مواضع دشمن بعثی حمله کردند و توانستند حیرت استکبار جهانی و حامیان صدام را در پیشروی نیروهای ایرانی به خاک عراق برانگیزند.
هدف اصلی ایران از ورود به خاک عراق و ادامه جنگ پس از فتح خرمشهر در واقع وادار کردن جامعه بینالمللی به تنبیه متجاوز بود تا از این رهگذر به ماهیت انقلاب اسلامی خدشه وارد نشود.
محسن رضایی، فرمانده پیشین کل سپاه در بخشی از سخنانش در جمع نیروهای عملیاتی و ستادی علت نامگذاری این عملیات به رمضان و اهداف آن را اینگونه بیان میکند:... رمضان یعنی پاکسازی شیاطین چه پاکسازی شیاطین از نفس انسان و چه پاکسازی شیاطین از اجتماع انسانی و صدام و حزب بعث باید پاکسازی شوند. اسمش را عملیات رمضان گذاشتیم و با رمز یا مهدی(عج) هم شروع کردیم که مسئولیت دارد از طرف خدا که این زمین را پاک کند... ما 70درصد تاکتیکمان انهدام نیرو است و 30درصد زمین است. البته اگر بتوانیم زمین را هم بگیریم و بمانیم برایمان خوب است خیلی هم خوب است. اما هدف اصلی زمین نیست ولو آن قدر هم خوب باشد هدف اصلی ما انهدام نیرو است.»
در واقع پایان دادن به جنگ، دریافت غرامت از عراق و آزاد کردن مردم عراق از قید رژیم بعثی 3دلیل اساسی ایران برای ورود به خاک عراق در عملیات رمضان بود.
منطقه عملیات رمضان زمینی مثلث شکل از شمال به کوشک و طلاییه و حاشیه جنوبی هورالهویزه، از غرب به رودخانه اروند و از شرق به خط مرزی شمالی - جنوبی از کوشک تا شلمچه منتهی میشد.
انتخاب منطقه عملیاتی رمضان بر این اساس طراحی شد که با حضور قوای نظامی ایران در پشت رودخانه دجله و اروند رود و تسلط بر معابر وصولی بصره در ادامه عملیات فتحالمبین و عملیات بیتالمقدس، عملا از نظر سیاسی- نظامی موقعیت مناسبی برای جمهوری اسلامی فراهم آید که یا غرب تن به تغییرات سیاسی در عراق دهد یا در غیراین صورت امکان ادامه جنگ در آینده از موضع قویتری برای ایران فراهم شود.
در این عملیات رزمندگان با نفوذ به آن سوی مرز اراده رهبرشان و امت اسلامی را در تعقیب متجاوز و مجازات او به نمایش گذاشتند و پیامدهای ناشی از پیروزی جمهوری اسلامی در این مرحله از جنگ تحمیلی، موجب وحشت حاکمان و حامیان بینالمللی عراق شد.
در همین زمان علاوه بر درگیری در خطوط مقدم جبهه ایران و عراق و افزایش شدت حملات هوایی رژیم بعث به اماکن مسکونی در شهرهای اسلام آباد و دهلران، در حوزه سیاست و روابط بینالملل نیز تحرکات و واکنشهای مختلفی صورت گرفت که واکنش شورای امنیت سازمان ملل، کاخ سفید و برخی مقامات آمریکایی، رئیسجمهوری مصر و پادشاه اردن در مورد عملیات رمضان را میتوان یادآور شد.
با پیشروی رزمندگان در این برهه از تاریخ کمکهای کشورهای عربی و غربی به عراق شدت گرفت و آمریکا عکسهای ماهوارهای مناطق نبرد را در اختیار عراق قرار داد.
رئیس شورای امنیت در بیانیهای از اوضاع جاری جنگ و عدماجرای قطعنامه 514 ابراز نگرانی کرد و کاخ سفید نیز با انتشار بیانیههایی ضمن ابراز نگرانی از حمله ایران از کشورهای عرب خواست که برای حفظ امنیت خود با آمریکا مشورت کنند و مقامهای آمریکایی از عملیات رمضان بهعنوان زنگ خطر برای واشنگتن یاد کردند و رئیسجمهوری مصر و شاه اردن خواستار تشکیل فوری جلسه سران عرب شدند.
عملیات رمضان که از سوی ایران برای نخستین بار در خاک دشمن اجرا شد بازتاب خبری گستردهای را درپی داشت بهگونهای که مفسر رادیو آلمان هدف ایران را خاموش کردن توپخانه 30کیلومتر بردی عراق عنوان کرد و شبکه دوم تلویزیون این کشور نیز اعلام کرد که تهران به تهدیدهای خود عمل کرد و جنگ وارد مرحله جدیدی شد.
روزنامه کویتی السیاسه نیز عربها حتی فریاد زدن را نیز فراموش کردهاند. این سخنان در حالی از سوی کویت و برخی از کشورهای عربی حامی صدام در آن زمان گفته میشد که عواقب این جنایات ضدبشری رژیم بعث عراق علیه ایران حتی دامان خود آنها را نیز گرفت، همانگونه که امام خمینی(ره) بارها آن را پیشبینی فرمود و جهان شاهد این بود که چگونه صدام به کویت بهعنوان یکی از استانهای عراق حمله کرد و آنجا را به اشغال خود درآورد.
در این زمان بود که کشورهای عربی به رهبری آمریکا با ذلت صدام را از کویت خارج کردند و سرانجام پس از چند سال او را که مهره سوختهای بود به بدترین وجه دستگیر و اعدام کردند و همگان دیدند که پیشبینی آن پیر فرزانه در مورد سکوت و حمایت کشورهای عربی در برابر صدام چگونه به وقوع پیوست.